Fasen van de bevalling

Omgaan met weeën

Luister naar je lichaam, wat het nodig heeft om zo goed mogelijk om te kunnen gaan met de weeën. Je zult merken dat je je minder bewust bent van je omgeving en je meer in jezelf keert. Gebruik je ademhaling om de wee weg te zuchten. Hierdoor kan je je nog beter ontspannen en meer oxytocine aanmaken wat zorgt voor effectieve weeën. Het aannemen van verschillende houdingen (liggen, zitten, staan etc) tijdens de ontsluiting kan ervoor zorgen dat de ontsluiting sneller verloopt. Daarnaast adviseren we je om regelmatig te plassen aangezien een volle blaas de ontsluiting kan vertragen. Probeer tijdens de pauzes tussen de weeën je lijf weer te ontspannen en op te laden voor de volgende wee. De vliezen breken meestal pas na een tijd weeën. Als de vliezen nog niet spontaan zijn gebroken, worden ze meestal gebroken tegen het einde van de ontsluiting of soms eerder als dat nodig is. Dit doen we natuurlijk altijd in overleg (bijvoorbeeld als de weeën afzwakken of de ontsluiting onvoldoende doorzet). We zullen ongeveer elke 2 – 3 uur inwendigonderzoek doen om de vordering van de ontsluiting te beoordelen. Als je 5-7cm ontsluiting hebt en je wil in het ziekenhuis of bevalcentrum bevallen is dit het moment om erheen te gaan. We rijden in twee auto’s achter elkaar aan naar het ziekenhuis (mocht je geen eigen vervoer hebben, dan kun je een taxi bellen). Vanaf dit moment blijven wij je een op een begeleiden en passen onze begeleiding aan op dat wat jij nodig hebt.

Uitdrijving (pers) fase

Als je 10cm ontsluiting hebt, gaan de ontsluitingsweeën over in persweeën. Het hoofdje van de baby drukt nu in je bekken tegen de bekkenbodemspieren, de endeldarm en je stuitje aan. Dit veroorzaakt het drukgevoel en de persweeën. Veel vrouwen vinden het een opluchting als ze mogen persen. In eerste instantie is de drang om te persen alleen op het hoogtepunt van de wee voelbaar. Dit gaat over in een onhoudbare persdrang. Wij zullen je elke wee begeleiden tijdens het persen en indien nodig aanwijzingen geven.

Je kunt in verschillende houdingen persen (op bed, op de baarkruk, in bad of staand naast het bed bijvoorbeeld), je merkt vanzelf wat voor jou het prettigst voelt. Rechtop persen is een natuurlijke houding; de zwaartekracht helpt mee. Je ziet ook dat de persfase korter duurt dan als je ligt. Je hebt vaak meer controle over het persen. Het persen duurt gemiddeld 1-1,5u bij een eerste bevalling.
Het baringskanaal bestaat uit je bekken en vagina waar je baby bij de persfase doorheen gaat. Het bekken bestaat uit botgedeelten die door stukjes kraakbeen bij elkaar gehouden worden. Het kraakbeen is soepel geworden door de zwangerschapshormomen waardoor het bekken tot op zeker hoogte beweeglijk en flexibel is. Vandaar ook de typische “waggel” die je de laatste weken van je zwangerschap kan hebben. Het bekken en het hoofdje van de baby passen zich beiden aan tijdens het persen om zo de baby door het bekken heen te laten gaan.

De geboorte van je kindje

De ingang van het bekken is dwars ovaal van vorm. Het hoofdje van de baby past hier alleen maar door als de baby met z’n hoofdje dwars draait en met z’n kin op de borst gaat liggen. De bekkenuitgang is daarentegen staand-ovaal. Dit betekent dat de baby aan het begin van de uitdrijving dus dwars ligt met z’n hoofdje, terwijl hij later recht moet gaan liggen en het liefst met z’n achterhoofd onder jouw schaambot door, om door de bekkenuitgang te kunnen. Tijdens deze zogenoemde inwendige spildraai neemt het hoofdje de uiteindelijke positie in. Daardoor kun je dus ook niet van tevoren zeggen of de baby “goed” ligt (met het gezichtje naar jouw rug) of dat het een sterrenkijker is (met het gezichtje naar jouw buik).

Tijdens het persen is het belangrijk je lichaam zo goed mogelijk te volgen. In het begin is het nog even zoeken hoe je de weeën het beste kunt benutten. Op een gegeven moment heb je beter door hoe je je adem in moet houden en zo effectief mogelijk kan persen tijdens de wee. We proberen vaak verschillende houdingen om zo uiteindelijk die houding te vinden die voor jou het beste werkt.

In het begin van de persfase voel je nog niet dat het hoofdje ook daadwerkelijk dieper in het bekken komt tijdens de wee en de inwendige spildraai maakt. Dat komt omdat het echt millimeter voor millimeter gaat en je het verschil van een paar millimeter vooruitgang niet voelt. Als het hoofdje eenmaal onder het schaambot door is en steeds meer van buiten ook zichtbaar is, zul je ook je bekkenbodemspieren en de huid van je vagina voelen branden. Een goed warm washandje kan dit wat verlichten en verkleint bovendien de kans op uitscheuren. Als je in bad bevalt, is dit gedeelte ook vaak iets minder pijnlijk. Je zult tijdens deze laatste fase van het persen duidelijk voelen dat het hoofdje steeds meer naar buiten komt.

De laatste paar weeën voordat de baby geboren wordt, geven we duidelijke instructies wanneer je moet persen en wanneer je moet zuchten. Dit doen we zodat de baby zo rustig mogelijk geboren wordt en we zoveel mogelijk proberen te voorkomen dat je hechtingen nodig hebt na de bevalling.

Als het hoofdje geboren wordt, draait het hoofdje weer naar opzij om ook de schouders en het lijfje geboren te laten worden. Dit noemen we de uitwendige spildraai.

En dan eindelijk, na al dat harde werk, is je kindje geboren en ligt je kindje heerlijk op je borst!

Nageboortetijdperk

De baby is geboren en het wordt weer rustig in je buik. Omdat je geen weeën meer voelt, zou je bijna vergeten dat er nog een placenta (moederkoek) komt. De baarmoeder trekt samen om de placenta los te maken. We controleren door op je buik te voelen of de baarmoeder goed samentrekt en of de placenta losgelaten heeft. Soms geven we een injectie met oxytocine om de baarmoeder beter samen te laten trekken zodat de placenta los komt te liggen. Als dat zo is, vragen we je om nog een keer mee te persen terwijl we tegendruk op je buik geven. Meestal worden de placenta, de navelstreng en de vliezen dan geboren. Dat is een beetje een raar gevoel maar doet geen pijn. De baarmoeder trekt daarna weer samen en voelt als een harde bal onder de navel. Wordt de placenta niet binnen een uur geboren, dan moet deze soms onder narcose verwijderd worden in het ziekenhuis om te voorkomen dat je teveel bloed zult verliezen. Hiervoor dragen we de zorg dan over aan de gynaecoloog.

In principe wordt de navelstreng pas doorgeknipt (meestal door je partner) als deze is uitgeklopt. Tenzij er natuurlijk een medische reden voor is dit eerder te doen. We vragen je altijd of je de placenta wilt bewaren (sommige vrouwen willen er een boom op planten bijvoorbeeld).

Eindelijk is het tijd om rustig te gaan genieten en je kindje te leren kennen. Gefeliciteerd!